Depresja jest bardzo trudnym doświadczeniem. Zachorować może na nią tak naprawdę każdy, zarówno dziecko, nastolatek, jak i dorosły. Statystyki WHO mówią, że ok. 5% osób dorosłych cierpi na depresję. Kiedy zauważymy u siebie objawy wskazujące na depresję, warto jak najszybciej udać się do lekarza (najlepiej psychiatry). To lekarz stawia diagnozę oraz dobiera odpowiednie leczenie.
Kto może zachorować na depresję?
Na pewno wiele osób może zadawać sobie pytanie: dlaczego akurat ja zachorowałem na depresję? Można tutaj wyróżnić wpływy biologiczne, psychologiczne oraz społeczne.
Depresja może być uwarunkowania genetyczne. Jeżeli ktoś z Twojej najbliższej rodziny cierpiał na depresję, to istnieje wyższe prawdopodobieństwo zachorowania na depresję. Nie znaczy to, że na pewno w ciągu życia wystąpi u Ciebie epizod depresyjny – po prostu w odpowiedzi na trudną sytuację masz większą szansę na zachorowanie niż osoba bez uwarunkowania genetycznego. Nasze cechy również mogą zwiększać ryzyko zachorowania Należą do nich między innymi: perfekcjonizm, samokrytycyzm, skrytość, lęk przed zmianami. Trudność w wyrażaniu nieprzyjemnych emocji (np. złość) też może nas predysponować do zachorowania. Również niska samoocena oraz nieumiejętne radzenie sobie w sytuacjach stresowych jest czynnikiem ryzyka. Trudności w sferze społecznej także mogą zwiększać prawdopodobieństwo depresji (np. brak asertywności, utrata/brak wsparcia bliskich, izolacja lub po prostu niskie kompetencje społeczne).
Po prostu trudna sytuacja w jakiej się znaleźliśmy (np. utrata pracy, utrata bliskiej osoby) również jest czynnikiem ryzyka. Ale także różne przeżyte traumy w przeszłości mogą predysponować nas do zachorowania na depresję (np. wykorzystanie seksualne). Depresja może pojawić się po porodzie (depresja poporodowa).
Objawy depresji
Opierając się na ICD-11,do objawów epizodu depresyjnego zaliczamy:
- obniżony nastrój;
- brak przyjemności z aktywności, które do tej pory nas cieszyły;
- obniżona koncentracja;
- negatywne myśli dotyczące przyszłości;
- niskie poczucie własnej wartości;
- myśli o śmierci, myśli samobójcze;
- obniżona jakość snu;
- zmiana apetytu, znacząca zmiana masy ciała;
- niska energia, poczucie zmęczenia.
Nie musisz zauważać wszystkich opisanych wyżej symptomów. Zawsze warto pójść do lekarza, jeżeli czujesz się gorzej.
Leczenie
To lekarz stawia diagnozę depresji. Gdy otrzymamy diagnozę, to specjaliści dobierają odpowiednie metody leczenia. Może być to farmaktorapia oraz psychoterapia. Bardzo często te metody są łączone. Dobrze dobrana farmakoterapia, przyjmowana według zaleceń lekarza, zmniejsza objawy depresji oraz przyśpiesza powrót do zdrowia. Psychoterapia może Ci pomóc we wzmocnieniu swoich zasób, lepszym poznaniu się oraz zbudowaniu odporności psychicznej na przyszłość. Możemy być w procesie psychoterapii także po epizodzie depresyjnym, nie tylko w trakcie.
Jak wspierać osobę w depresji?
Po pierwsze – do niczego nie zmusimy naszej bliskiej osoby. Należy szanować granice osoby chorej, być dla niej wsparciem, dawać jej pole do własnych decyzji. Próbując kogoś zmuszać do różnych aktywności, możemy nie osiągnąć pożądanego przez nas efektu. Poza tym, słowa „nic się nie stało”, „weź się w garść”, „inni mają gorzej” nie są pomocne dla osoby chorej na depresję. Wręcz przeciwnie – utwierdzają ją w przekonaniu, że jest samotna i pogłębiają niskie poczucie własnej wartości. Nie umniejszaj uczuć drugiej osoby, wysłuchają ją i towarzysz. Przytulenie również może być dobrą odpowiedziom – jeżeli druga osoba na to pozwoli.
Gdy zauważymy u naszego bliskiego, któryś powyższych objawów, należy podjąć działania w kierunku pójścia chorego do lekarza. Warto zaproponować wspólne pójście do lekarza, przypominać o kolejnych wizytach. Gdy dowiemy się, że ktoś ma myśli samobójcze – powiedz o tym lekarzowi, nawet jeżeli informacja ta miała pozostać tajemnicą.
Pomocne może być zachęcanie do wspólnej aktywności fizycznej, szczególnie takiej, którą osoba chora lubi i akceptuje (np. wspólny spacer po lesie). Przypominanie, że depresję można wyleczyć, również będzie dobrym działaniem.
Pamiętaj o dbaniu o siebie. Trudno dbać o kogoś, samemu będąc w kiepskim stanie psychicznym. Jeżeli potrzebujesz wsparcia, możesz zgłosić się na konsultację do psychologa.
Jeżeli szukasz psychologa w Gliwicach, zapraszam na wizytę w moim gabinecie.
Bibliografia:
Michalska-Leśniewicz, M., Gruszczyński, W. (2010). Czynniki psychologiczne w depresji. Psychiatry, 7, 3, s. 95–103.
Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia, Depresja – jak wspierać chorych. Pobrano z: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/depresja-jak-wspierac-chorych
ICD-11for Mortality and Morbidity Statistics, (2023), Mood disorders. Pobrano z: https://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http%3a%2f%2fid.who.int%2ficd%2fentity%2f76398729
WHO, (2021). Depression. Pobrano z: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression
psycholog gliwice, depresja, psycholog
